2024-05-14
მოგესალმებით,
დღევანდელი დღე არის უმნიშვნელოვანესი ჩვენი ქვეყნის დამოუკიდებლობის და სუვერენიტეტის განმტკიცების თვალსაზრისით. „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" კანონის მიღება ქმნის მტკიცე გარანტიებს საქართველოში გრძელვადიანი მშვიდობისა და სიმშვიდის უზრუნველსაყოფად და ე.წ. პოლარიზაციის დასაძლევად, რაც საქართველოს ევროკავშირში ინტეგრაციის აუცილებელი პირობაა. სოციოლოგიური კვლევის თანახმად, არასამთავრობო ორგანიზაციების გამჭვირვალობას მხარს უჭერს საქართველოს მოსახლეობის 80 %-ზე მეტი, ხოლო უშუალოდ კანონს „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" მოსახლეობის 60%-ზე მეტი უჭერს მხარს. ეს კანონი ითვალისწინებს ერთადერთ რამეს - უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციების მიერ ყოველწლიური ფინანსური დეკლარაციების წარდგენას. შეუძლებელია გამჭვირვალობის წინააღმდეგი იყოს ვინმე, ვისაც წაკითხული აქვს ეს კანონი და გააზრებული აქვს, რომ გამჭვირვალობა ერთ-ერთი საკვანძო ევროპული ღირებულებაა.
მადლობა მინდა გადავუხადო მმართველი გუნდის თითოეულ წევრს, განსაკუთრებით, საპარლამენტო უმრავლესობის წევრებს საქართველოს ეროვნული ინტერესების ერთგულებისთვის. კიდევ ერთხელ მინდა გადავუხადო მადლობა შინაგან საქმეთა სამინისტროს, პოლიციელებს, რომლებიც მიტინგებზე ძალადობასა და სხვა კანონსაწინააღმდეგო ქმედებებს, არსებითად, ევროპულზე და ამერიკულზე მაღალი სტანდარტით პასუხობდნენ. კიდევ ერთხელ მოვუწოდებ მომიტინგეებს თავი შეიკავონ ძალადობისა და სხვა კანონსაწინააღმდეგო ქმედებებისგან, ასევე კიდევ ერთხელ ვთხოვ სამართალდამცველებს ძალადობასა და შეურაცხყოფას მაქსიმალური მოთმინებით უპასუხონ.
საქართველო არის თავისუფალი, დამოუკიდებელი, სუვერენული და ღირსეული სახელმწიფო. ჩვენ მომავალშიც ვიმოქმედებთ უმაღლესი პასუხისმგებლობით ჩვენი სახელმწიფოსა და ხალხის წინაშე და გავაკეთებთ ყველაფერს საქართველოს ეროვნული ინტერესების დასაცავად. ევროკავშირში გაწევრიანება მხოლოდ ღირსებით და სუვერენიტეტით არის შესაძლებელიც და ფასეულიც, რაც საქართველოს მოქალაქეების უმრავლესობას ძალიან კარგად აქვს გააზრებული.
მადლობა ქართველ ხალხს, რადგანაც სწორედ ქართველი ხალხის მხარდაჭერამ მოგვცა გასულ წლებში რევოლუციის ორი მცდელობის თავიდან აცილების, მშვიდობის შენარჩუნებისა და ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსის მიღების შესაძლებლობა. „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ" კანონის მიღების შესაძლებლობაც სწორედ ქართველი ხალხის მხარდაჭერამ მოგვცა. დარწმუნებული ვარ, ქართველი ხალხის მხარდაჭერით მომავალშიც დიდ წარმატებებს მივაღწევთ და 2030 წლისთვის საქართველო აუცილებლად გახდება ევროკავშირის სრულუფლებიანი წევრი.
ტელეკომპანია იმედი, გივი კუჭავა - ო'ბრაიენთან შეხვედრის მეტი დეტალი რომ გვითხრათ. რამ გამოიწვია მისი შერბილებული რიტორიკა, ფაქტია, რომ აღარ ითხოვენ გაწვევას.
პრემიერ-მინისტრი - ჩვენ გვქონდა საკმაოდ ხანგრძლივი შეხვედრა ბატონ ო'ბრაიენთან. გაგრძელდა ორსაათ-ნახევარი, როცა ერთი საათი იყო დაგეგმილი. იყო ძალიან გულწრფელი შეხვედრა. ჩვენ გულწრფელად ვისაუბრეთ ყველა საკითხთან დაკავშირებით, რომლებიც ეხება საქართველოსა და აშშ-ს ორმხრივ ურთიერთობებს. მათ შორის, გვქონდა გულწრფელი საუბარი იმ პროცესებთან დაკავშირებით, რომლებიც წარიმართა ჩვენს ქვეყანაში გასული სამი წლის მანძილზე. ჩვენ ავუხსენით, განვუმარტეთ ყველაფერი ბატონ ო'ბრაიენს. ჩვენ ასევე კიდევ ერთხელ დავადასტურეთ ჩვენი სურვილი და მზაობა, მაქსიმალურად ვიზრუნოთ ორმხრივი ურთიერთობების გაღრმავებაზე. ეს არის სურვილი. მთავარია, რომ მეორე მხრიდანაც მივიღოთ სათანადო დამოკიდებულება, სამართლიანი დამოკიდებულება. ეს არის ჩვენთვის მნიშვნელოვანი. თუ იქნება ასეთი დამოკიდებულება, ასეთ შემთხვევაში აუცილებლად მივაღწევთ წარმატებებს ორმხრივი ურთიერთობების განვითარების გზაზე.
ჩვენ გვქონდა საუბარი, მათ შორის, უშუალოდ კანონზე „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ". ჩვენ განვუმარტეთ ყველა დეტალი ბატონ ო'ბრაიენს, რაც დაკავშირებულია ამ კანონთან. თუ იქნება რაიმე შენიშვნები, ვართ მზად დისკუსიისთვის. ეს მზაობა ბატონ ო'ბრაიენსაც დავუდასტურე. აქედან გამომდინარე, მე მგონია, რომ ძალიან ბევრი რამ გახდა ცხადი ჩვენი პარტნიორისთვის იმ ყველაფერთან დაკავშირებით, რაც ხდება ჩვენი ქვეყნის გარშემო, რაც ხდებოდა ამ ორმხრივ ურთიერთობებში გასული სამი წლის მანძილზე. კიდევ ერთხელ ვადასტურებ, რომ ჩვენ გვაქვს სრული მზაობა ვიზრუნოთ ორმხრივი ურთიერთობების გაღრმავებისთვის, რაც პირადად დავუდასტურე ო'ბრაიენსაც.
საზოგადოებრივი მაუწყებელი, ნათია ქენქაძე - ბატონო პრემიერო, თქვენი გუნდის პოზიცია ცნობილი იყო კანონპროექტის მიღებამდეც, რომ მიუხედავად შიდა მღელვარებისა და საერთაშორისო კრიტიკისა, მიიღებდით ამ კანონპროექტს და ასეც მოხდა. ეს კანონპროექტი უკვე დაამტკიცა პარლამენტმა. თუმცა, ამის მიუხედავად პროტესტი ქუჩაში არ წყდება. მეტიც, უფრო მეტ პროტესტს აანონსებს როგორც ოპოზიცია, ასევე სამოქალაქო საზოგადოება და არ წყდება საერთაშორისო კრიტიკა. საკმაოდ მწვავე განცხადებები გაკეთდა უკვე კანონპროექტის მიღების შემდეგაც ჩვენი საერთაშორისო პარტნიორების მხრიდან. ამ მოვლენების ფონზე, თქვენ, როგორც ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი, რა სცენარს ხედავთ მოვლენათა განვითარების, რა გამოსავალს ხედავთ ამ სიტუაციიდან, მით უმეტეს იმ ფონზე, როდესაც თქვენი მოლოდინი, რომ შესაძლოა ვეტოს ფორმატი ყოფილიყო გამოყენებული გარკვეული ცვლილებებისთვის, შეიძლება ითქვას, რომ გააქარწყლა პრეზიდენტის განცხადებამ. მან თქვა, რომ ამის შესაძლებლობას არ მოგცემთ. რა სცენარს და რა გამოსავალს ხედავთ სიტუაციიდან.
პრემიერ-მინისტრი - რაც შეეხება პროტესტს, საქართველოში არსებობს პოლიტიკური ოპოზიცია, ეს არის დემოკრატიის ნაწილი და პოლიტიკურ ოპოზიციას ჰყავს საკუთარი მხარდამჭერები, ეს არის მთლიანობაში პოლიტიკური უმცირესობა. როდესაც პოლიტიკური ოპოზიცია თავის მხარდამჭერებს არწმუნებს რაღაცაში და შემდეგ ისინი გამოდიან ქუჩაში, ეს არის აბსოლუტურად ნორმალური და ჯანსაღი მოვლენა. მაგრამ პოლიტიკური უმცირესობა ვერავითარ შემთხვევაში ვერ აიძულებს პოლიტიკურ უმრავლესობას, რომ მიიღოს ან არ მიიღოს ისეთი გადაწყვეტილება, რომელიც ემსახურება საქართველოს სახელმწიფო ინტერესების განმტკიცებას. ეს გადაწყვეტილებები მიიღება პოლიტიკური უმრავლესობის მიერ. რაც შეეხება რაოდენობას, ყველამ ნახეთ, რომ ჩვენს აქციაზე იყო დაახლოებით 5-ჯერ მეტი გამოსული, ვიდრე ოპოზიციის აქციაზე. ეს არის ის თანაფარდობა, რაც არსებობს, მაგალითად, „ქართულ ოცნებასა" და კოლექტიურ „ნაცმოძრაობას" შორის, რაც არის თანაფარდობა, ის თანაფარდობა იხილა საზოგადოებამ აქციებზეც, რომლებიც გაიმართა ერთი უმრავლესობის და მეორე პოლიტიკური უმცირესობის ორგანიზებით. აქედან გამომდინარე, რა თქმა უნდა, ჩვეულებრივი მოვლენაა, როდესაც ოპოზიციის მხარდამჭერები ან ოპოზიციის დღის წესრიგს მიმყოლი ადამიანები გამოდიან ქუჩაში, ეს არის პოლიტიკური უმცირესობის უფლება, მათ შეუძლიათ ამის გაკეთება, ეს არის დემოკრატიის შემადგენელი ნაწილი, მაგრამ გადაწყვეტილებებს დემოკრატიულ სისტემაში იღებს პოლიტიკური უმრავლესობა.
როდესაც უშუალოდ კანონპროექტს მხარს უჭერს მოსახლეობის 60 პროცენტზე მეტი, გამჭვირვალობას მხარს უჭერს 80 პროცენტზე მეტი, უშუალოდ ამ კანონს მხარს უჭერს მოსახლეობის 60 პროცენტზე მეტი, ასეთ დროს პარლამენტი, რომელიც ამ ხალხის მიერ არის არჩეული, ვალდებულია, იმოქმედოს სწორედ უმრავლესობის რაციონალური ნების შესაბამისად და არა პოლიტიკური უმცირესობის, ჩემი აზრია, ირაციონალური განწყობის მიხედვით. შესაბამისად, აქ ყველაფერი არის დღესავით ნათელი, დემოკრატიაა, დემოკრატიაში ყველას აქვს პროტესტის უფლება, მაგრამ გადაწყვეტილებები მიიღება იმ წესით, რომელიც არის დადგენილი დემოკრატიულ სისტემაში.
მთავარი არხი, ჟანა აკოფაშვილი - ბატონო ირაკლი, დავით ქაცარავას დღევანდელ აქციაზე სპეცრაზმის წევრები მოულოდნელად დაესხნენ თავს, სასტიკად არის ნაცემი, კლინიკაშია მოთავსებული და ოპერაცია უტარდება. ყველაზე მეტად დავით ქაცარავა აღიზიანებს რუსეთს. იყო თუ არა ეს რუსეთის დაკვეთა, და თუ არა, მაშინ გვითხარით, რატომ გაუსწორდნენ მას ასე სასტიკად სამართალდამცავები, რომლებსაც ცოტა ხნის წინ თქვენ მოთმინებისკენ მოუწოდეთ?
პრემიერ-მინისტრი - არ მგონია, რომ რუსეთს საერთოდ აღიზიანებდეს დავით ქაცარავა. თუ ვინმე აწყობდა პროვოკაციებს, რომლებიც ეწინააღმდეგებოდა ჩვენს ინტერესებს, ე.წ. საზღვართან, გამყოფ ხაზთან, ეს იყო სწორედ დავით ქაცარავა. მინდა შეგახსენოთ, რომ ძალიან მალე მას შემდეგ, რაც რუსეთმა განახორციელა ჩვენი ტერიტორიების ოკუპაცია, დავით ქაცარავა წავიდა რუსეთში, სადაც მონაწილეობდა ფილმებში, მათ შორის, ასრულებდა FSB-ს აგენტის როლს რუსეთის ფედერაციაში და უცბად შემდეგ გახდა ანტირუსი. ამ ყველაფრის გათვალისწინებით, არ მგონია, რომ ქაცარავა აღიზიანებდეს ვინმეს რუსეთში. რაც შეეხება ამ ფაქტს, კატეგორიულად მიუღებელია ასეთი ტიპის ინციდენტები და კიდევ ერთხელ ყველას მოვუწოდებ მოთმინებისკენ. ამ შემთხვევაში იყო შეურაცხყოფის ფაქტი, გინების ფაქტი. ეს არ არის გამართლება, ამას არ ვამბობ, მაგრამ როდესაც არის თუნდაც შეურაცხყოფა და ძალადობა, სამართალდამცავი სტრუქტურების წარმომადგენლებს მართებთ მაქსიმალური მოთმინება. ეს არის კიდევ ერთხელ ჩემი მოწოდება.
გელა ბოჩიკაშვილი, რადიო თავისუფლება - რამდენიმე წუთის წინ, სანამ თქვენი ბრიფინგი დაიწყებოდა, ო'ბრაიენს ჰქონდა პრესკონფერენცია, სადაც უპასუხა მედიასაშუალებების კითხვებს და ერთ-ერთი საკითხი, რასაც შეეხო იყო ივანიშვილის საკითხი. მან თქვა, რომ ივანიშვილი არ არის ამ ეტაპზე სანქცირებული ადამიანი. ციტატას მოვიყვან: „გამაოგნებელია ასეთი გავლენიანი ადამიანი ასე არასწორად რომ არის ინფორმირებული". უფრო მეტი რომ გვითხრათ, თქვენ რამდენიმე დღის წინ ახსენეთ 2 მლრდ დოლარის საკითხი და უკავშირდებოდა თუ არა ივანიშვილის პოლიტიკაში დაბრუნება ამ თანხას, ამ თანხასთან კავშირს რაიმე სახით?
და კიდევ ერთი, სანქცირებასთან დაკავშირებით თუ გქონდათ რაიმე ტიპის საუბარი ო'ბრაიენთან, ვინაიდან ის შეეხო სანქცირების საკითხსაც. რა ტიპის საუბარი იყო, რა გითხრათ და თქვენი პასუხი რა იყო?
პრემიერ-მინისტრი - რაც შეეხება დე ფაქტო სანქციას. ფორმალური სანქციები არის ცალკე საკითხი, მაგრამ რაც შეეხება დე ფაქტო სანქციას, ეს დე ფაქტო სანქცია მოქმედებს. ამასთან დაკავშირებით მე ბევრად მეტი დეტალი გავაცანი ბატონ ო'ბრაიენს. ვისაუბრე, მაგალითად, გარკვეულ შეხვედრაზე, რომელიც შედგა ამ თანხის გაყინვის შემდეგ, გარკვეული მოთხოვნა იყო წამოყენებული ამ შეხვედრის და ა.შ. ამ თემებზე მე აქ ვერ ვისაუბრებ დეტალურად, მაგრამ მთელი რიგი დეტალები გავაცანი ბატონ ო'ბრაიენს ამასთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, არ ვიტყვი, უსაფრთხოების უხერხული თემებია, ამიტომ მოვერიდები. მე არ მინდა, რომ ზედმეტად დავაზიანო მთელი რიგი სუბიექტების, მათ შორის, პარტნიორების რეპუტაცია. ხალხში უნდა დარჩეს დადებითი აღქმა მთელ რიგ პარტნიორებთან მიმართებით. ამიტომ დეტალებს ვერ ვიტყვი, ზოგადად დაახლოებით მოგახსენეთ, რაზეც იყო საუბარი, მაგრამ ფაქტი ფაქტად რჩება, 2008 წელს დაიწყო ბიძინა ივანიშვილის ანგარიშის ძარცვა, მას შემდეგ, რაც ბიძინა ივანიშვილმა ყოველგვარ კომუნიკაციაზე უთხრა მიხეილ სააკაშვილს უარი. ეს იყო 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების ტოტალური გაყალბების შემდეგ. ასევე 2007 წლის ნოემბრის მოვლენების შემდეგ და უშუალოდ უკრაინაში ომის დაწყებიდან 2 კვირაში, პრაქტიკულად, გაიყინა მისი ანგარიში, რასაც მოჰყვა ასევე სხვა ნაბიჯები. აქედან გამომდინარე, ბიძინა ივანიშვილს აქვს სრული უფლება, რომ ჰქონდეს შესაბამისი აღქმა დე ფაქტო სანქციასთან დაკავშირებით. ბევრი დეტალია ამის უკანაც, რაც იძლევა ძალიან მყარი აღქმის არსებობის უფლებას იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს არის რეალურად დე ფაქტო სანქცია, რომელიც დაწესდა იმის საპირწონედ, რომ კონკრეტულ, ქვეყნისთვის დამაზიანებელ ნაბიჯზე არ წავიდა თავის დროზე ბიძინა ივანიშვილი.
რადიო თავისუფლება, გელა ბოჩიკაშვილი - მისი პოლიტიკაში დაბრუნება ამ საკითხთან რაიმე კავშირში არის თუ არა და ო'ბრაიენს რაიმე ტიპის საუბარი ჰქონდა თუ არა სავარაუდო, მოსალოდნელ სანქციებზე?
პრემიერ-მინისტრი - პოლიტიკაში დაბრუნების მიზეზები ბატონმა ბიძინა ივანიშვილმა თავად განმარტა. ეს პირდაპირ არ იყო დაკავშირებული, არც ზოგადად არ იყო დაკავშირებული ამ თემასთან. ამას ჰქონდა სხვა მიზეზები. რაც შეეხება სანქციების საკითხს, ეს საერთოდ არ ყოფილა ხსენებული ჩვენს შეხვედრაზე, ანუ რაიმე ფორმალურ სანქციებზე საუბარი არ ყოფილა, ეს არ ყოფილა საუბრის საგანი, მიუხედავად იმისა, რომ ხანგრძლივი დიალოგი შედგა, ორსაათ-ნახევარი, საერთოდ არ ყოფილა ნახსენები სანქციები.
რუსთავი 2, მარიამ კოპალეიშვილი - პროტესტი გრძელდება რუსთაველზე და ახლა სცენას იკავებენ საგარეო საქმეთა კომიტეტის დელეგაციის წევრები. მათ შორის არის ჟიგიმანტას პავილიონისი და აკეთებენ მოწოდებებს აქციის მონაწილეების მისამართით. მეორე კითხვა არის ო'ბრაიენზე. ფაქტია, რომ მან თქვა, რომ არა ის, რომ კანონი უნდა იყოს გაწვეული ან გაუქმებული, არამედ მან ისაუბრა ცვლილებების შესაძლებლობებზე და ამ კუთხით სივრცის გამოყოფაზე. რა შეიძლება შეიცვალოს, როგორია თქვენი დამოკიდებულება ამის მიმართ?
პრემიერ-მინისტრი - რაც შეეხება იმას, რა ხდება, როდესაც სცენაზე გამოდიან კონკრეტული ქვეყნების დეპუტატები. პრინციპში ამას ვითხოვდით ჩვენ ამ ე.წ. რუსული კანონით - ეს არის უცხოური გავლენის გამჭვირვალობა და ჩვენ დღეს სცენაზე პარლამენტის შენობის წინ ვხედავთ უცხოური გავლენის გამჭვირვალობას, პირდაპირ გამოდიან პოლიტიკურ სცენაზე უცხოელი პოლიტიკოსები, რაც, წარმოიდგინეთ, რა მასშტაბის ლუსტრაციაა. ეს არის აბსოლუტურად მიუღებელი მოვლენა, როდესაც გარედან ცდილობენ საქართველოს შიდა პოლიტიკაში ჩარევას კოლექტიური „ნაცმოძრაობის" სასარგებლოდ. ეს არის ყველაფრის ლუსტრაცია. დანარჩენზე, რა თქმა უნდა, საზოგადოება გააკეთებს საკუთარ დასკვნებს.
რაც შეეხება კანონს, ჩვენ ნათქვამი გვაქვს, რომ შეგვიძლია ვეტოს პროცედურა გამოვიყენოთ ცვლილებების განსახორციელებლად. მთავარია, კონკრეტული სამართლებრივი შენიშვნები მივიღოთ კანონთან დაკავშირებით, რაც დღემდე არ მიგვიღია. დღემდე არცერთი სამართლებრივი შენიშვნა კანონთან დაკავშირებით არ ყოფილა. თუ მივიღებთ, ოღონდ რამე მივიღოთ, ნებისმიერი შენიშვნის განსახილველად მზად ვართ. ერთი რამ არის აქ მნიშვნელოვანი - იმდენად მარტივია ეს კანონი, ერთადერთ რამეს ითვალისწინებს, ეს არის წელიწადში ერთხელ დეკლარაციის ჩაბარება, ვერც წარმომიდგენია, რა შენიშვნა შეიძლება მოგვცენ ამ კანონთან დაკავშირებით ჩვენმა პარტნიორებმა. ერთადერთი რამ წერია ამ კანონში, დანარჩენი არის ტექნიკური ნორმები. ორგანიზაციები წელიწადში ერთხელ აბარებენ დეკლარაციას, ამაზე რა შენიშვნა უნდა მოგვცეს ვინმემ, არ ვიცი, რადგან ეს არის გამჭვირვალობის მინიმალური სტანდარტი, რაც უაღრესად ევროპული მოვლენაა. აქედან გამომდინარე, დაველოდებით. თუ აქამდე ვერ შეძლეს შენიშვნების წარმოდგენა, არ ვიცი, როგორ შეძლებენ ამის გაკეთებას მომავალში, თუმცა კიდევ ერთხელ ვადასტურებ ღიაობას სამართლებრივი დისკუსიისთვის.
პალიტრანიუსი, სალომე ჯაფარიძე - ახლაც საუბრობდით შენიშვნებთან დაკავშირებით და იმასთან დაკავშირებით, რომ ღია ხართ დიალოგისთვის. რამდენიმე დღის წინ თქვით, მათ შორის, ბრიფინგზე, რომ, თუ იქნება საგნობრივი მსჯელობა კანონპროექტთან დაკავშირებით, გარკვეულ დათმობებზე წავა „ქართული ოცნება". ცხადია, ამ განცხადებების ფონზე ჩნდება სხვადასხვა კითხვა იმასთან დაკავშირებით, თუ რა დათმობაზეა საუბარი, რადგან ამ განცხადებას მოჰყვა სხვადასხვა ვერსიები. ნაწილი საზოგადოების და, მათ შორის, თქვენი ოპონენტები ამბობენ, რომ ეს შეეხება მხოლოდ და მხოლოდ სახელწოდებას, ნაწილი ამბობს, რომ კანონპროექტის გაკეთილშობილება არის პრაქტიკულად გამორიცხული. შესაბამისად, იმ ადამიანებს, რომლებსაც დააინტერესათ ამ საკითხმა, რით პასუხობს მმართველი პარტია, რა დათმობაზე შეიძლება წავიდეს „ქართული ოცნება" დიპლომატებთან და, მათ შორის, იმ ადამიანებთან, რომლებსაც გარკვეული საგნობრივი მსჯელობის კონტექსტში ექნებათ შენიშვნები ამ საკითხთან დაკავშირებით.
პრემიერ-მინისტრი - პირველ რიგში, ვიტყვი, რომ ტერმინი დათმობა, არ არის სწორი. დათმობებზე ვერ იქნება საუბარი. ჩვენ უნდა წარმოგვიდგინონ სამართლებრივი შენიშვნა, გვითხრან სამართლებრივად რა არ არის სწორი. თუ დაგვიმტკიცებენ, რომ სამართლებრივად რაღაც არ არის სწორი, ამ შემთხვევაში შესაბამის ნორმებს ჩავასწორებთ. აქ დათმობებზე კი ვერ იქნება საუბარი, აქ საკომპრომისო არაფერი არ არის. ეს კანონი მით უმეტეს ეხება სახელმწიფო სუვერენიტეტის განმტკიცებას, ჩვენ ვერავითარ კომპრომისზე ვერ წავალთ სახელმწიფო სუვერენიტეტის ხარჯზე. თუ ექნებათ სამართლებრივი შენიშვნა, თუ დაგვიმტკიცებენ, რომ გარკვეული ნორმები არის სამართლებრივად გაუმართავი, ეწინააღმდეგება, მაგალითად, ევროპულ სამართლებრივ პრინციპებს, ამ შემთხვევაში შესაბამის ნორმებს ჩავასწორებთ. მაგალითად, თუ დაგვიმტკიცებენ, რომ წელიწადში ერთხელ დეკლარაციის წარდგენა სამართლებრივად ეწინააღმდეგება გარკვეულ პრინციპებს, კი ბატონო, შევცვალოთ, მაგრამ ჩვენ გვჭირდება სამართლებრივი არგუმენტები ამასთან დაკავშირებით.
ტვ პირველი, ნანუკა ქაჯაია - დავით ქაცარავასთან დაკავშირებით მინდა გკითხოთ, ნახეთ თუ არა ის ფოტო, რომელიც ვრცელდება და ის დაზიანებები, რომლებიც მას აქვს. ყოველდღიურად ვაშუქებ საპროტესტო აქციებს და ყოველდღიურად უფრო და უფრო სასტიკი მეთოდებით უსწორდებიან აქციის მონაწილეებს, არცერთი მოძალადე არ არის დაკავებული. იღებთ თუ არა პასუხისმგებლობას, რომ თქვენი დავალებით ხდება ასე სასტიკად გასწორება აქციის მონაწილეებთან და ამ სისხლიანი სახეების უკან თქვენი გუნდი დგას?
პრემიერ-მინისტრი - შეფასება „სასტიკი მეთოდები" არის ძალიან გადაჭარბებული, ეს შემიძლია გითხრათ. ასეთი ტიპის ინციდენტებს კატეგორიულად ვგმობ. არ არის მისაღები ასეთი რამ, კიდევ ერთხელ შემიძლია გავიმეორო, მაგრამ უტრირებული ტერმინების გამოყენებაც არ არის სწორი. სისასტიკე იყო, როდესაც 2011 წლის 26 მაისს მოკლეს ოთხი აქციის მონაწილე - ეს იყო სისასტიკე. აქ ტერმინ სისასტიკის გამოყენება არის არარელევანტური. რაც შეეხება ასეთი ტიპის ინციდენტებს, ვგმობ ასეთი ტიპის ინციდენტებს. საჭიროა მაქსიმალური მოთმინების გამოვლენა ნებისმიერ შემთხვევაში, თუნდაც, როდესაც საქმე გვაქვს შეურაცხყოფასთან, ძალადობასთან. საჭიროა მაქსიმალური მოთმინება. ეს შეესატყვისება ამერიკულ და ევროპულ სტანდარტებს, მაგრამ ჩვენ 2012 წლიდან საქართველოში დავამკვიდრეთ ევროპულზე და ამერიკულზე მაღალი სტანდარტები და ჩემი მოთხოვნაა ყველას მიმართ, რომ ვიმოქმედოთ სწორედ ევროპულზე და ამერიკულზე მაღალი სტანდარტით.
ყველა ფაქტზე დაწყებულია გამოძიება. მე კიდევ ერთხელ მინდა შეგახსენოთ, რა მასშტაბის ძალადობა იყო შარშან, როდესაც ორკები ძალადობდნენ თბილისის ქუჩებში, ლამის გადაწვეს ნახევარი თბილისი, დაწვეს მანქანები, ავტობუსები, დააზიანეს არაერთი სამართალდამცველის ჯანმრთელობა, დღემდე მკურნალობენ სამართალდამცავი სტრუქტურების წარმომადგენლები შარშანდელის შემდეგ და ერთადერთი ადამიანი იყო ამისათვის დაჭერილი, რომელიც თქვენ გმირად გამოაცხადეთ. ერთ-ერთი მოძალადე თქვენ გამოაცხადეთ გმირად. ამის შემდეგ, როდესაც თქვენ საუბრობთ ძალადობაზე სამართალდამცავების მხრიდან, უბრალოდ ამის უფლება არ გაქვთ.
გამოძიება დაწყებულია ფაქტებთან დაკავშირებით. ჩვენ გვაქვს გამოძიების ვეროპულზე და ამერიკულზე მაღალი სტანდარტი. ამიტომ არის, რომ შარშანდელის შემდეგ ერთადერთი ადამიანი იყო დაჭერილი, რომელიც თქვენ გმირად გამოაცხადეთ.
ფორმულა, სალომე ლაბაძე - მე მინდა ისევ კანონის თემას რომ დავუბრუნდეთ. თქვენ თქვით, რომ შეხვედრაზე ო'ბრაიენთან არ გისაუბრიათ სანქცირების საკითხზე, თუმცა, ო'ბრაიენმა ბრიფინგით გამცნოთ იმის შესახებ, რომ სანქციები იქნება, ეს იქნება ფინანსური შინაარსის სანქციები, დაწესდება სამოგზაურო შეზღუდვაც და შეეხება ყველა იმ ადამიანს, რომელიც პასუხისმგებელია პროცესზე, და მათ ოჯახის წევრებსაც. ის ამბობს, რომ ეს მოხდება იმ შემთხვევაში, თუ არ მიიღებთ კანონს ევროკავშირის სტანდარტების შესაბამისად და ასევე, თუ გაგრძელდება ძალადობა მშვიდობიან მომიტინგეებზე. ისევ არასერიოზულად გეჩვენებათ სანქციების საკითხი ო'ბრაიენის ამ განცხადების შემდეგ?
პრემიერ-მინისტრი - პირველ რიგში, კიდევ ერთხელ დაგიდასტურებთ, რომ სანქციები არავითარი ფორმით არ იყო ნახსენები ორსაათნახევრიან შეხვედრაზე, რომელიც შედგა ჩვენ შორის. რაც შეეხება ბრიფინგს, ეს ბრიფინგი მე მოვისმინე, თუმცა, სანქციები ნახსენები არ იყო ორმხრივ შეხვედრაზე არავითარი ფორმით. ჩვენ გვქონდა განხილვა დე ფაქტო სანქციებზე, რომლებიც არის დაწესებული უკვე ბატონი ბიძინა ივანიშვილის მიმართ, თუმცა, ფორმალურ სანქციებზე საერთოდ არ ყოფილა საუბარი ამ შეხვედრაზე. პრინციპში ჯობია ხოლმე, თუ რაიმე განცხადება უნდა გაკეთდეს მოგვიანებით, ჯობია ორსაათნახევრიან შეხვედრაზე რაიმე მინიშნება მაინც მოგვცენ ამასთან დაკავშირებით. ეს ეტიკეტის საქმეა, თუმცა, ეს არ არის ჩვენი საქმე, მით უმეტეს, რომ აბსოლუტურად არასერიოზულია საუბარი სანქციებთან დაკავშირებით და, ზოგადად, თუ საუბარია ორმხრივი ურთიერთობების გაჯანსაღებაზე, ასეთ პირობებში ასეთი არასერიოზული თემების წამოწევა არის მხოლოდ და მხოლოდ კონტრპროდუქტიული, შემიძლია ცალსახად გითხრათ.
ფორმულა, სალომე ლაბაძე - შეგიძლიათ დამიკონკრეტოთ, რას გულისხმობთ სიტყვაში არასერიოზული? გამორიცხავთ, რომ სანქციები დააწესოს აშშ-მ, ჯეიმს ო'ბრაიენის ამ განცხადების შემდეგაც კი, თუ ამბობთ, რომ თქვენთვის მნიშვნელოვანი არ არის დაწესდება თუ არა სანქციები, მათ შორის, თქვენი და თქვენი ოჯახის წევრების მისამართით.
პრემიერ-მინისტრი - პრაგმატულად მხოლოდ დამაზიანებელი იქნება სანქციების დაწესება სანქციის დამწესებლისთვის, თქვენ ნახეთ, გახსოვთ, მაგალითად, მოსამართლეების მიმართ დაწესდა ე.წ. სანქციები, სავიზო შეზღუდვები და ამან დააზიანა მხოლოდ და მხოლოდ ამერიკის შეერთებული შტატების რეპუტაცია, ვერავითარი ზიანი ვერ მიაყენა ამან მოსამართლეებს, მაგრამ სერიოზულად დაზიანდა აშშ-ის რეპუტაცია, როდესაც ყოველგვარი დასაბუთების, მტკიცებულების გარეშე დასანქცირდნენ მოსამართლეები, მაშინ, როდესაც მოსამართლე საერთაშორისო სტანდარტების მიხედვით, ყველაზე მკაცრად უნდა იყოს დაცული სანქცირებისგან. რა თქმა უნდა, შეილახა სერიოზულად ამერიკის შეერთებული შტატების რეპუტაცია იმით, რომ სავიზო შეზღუდვები დაუწესდათ მოსამართლეებს. ასეთი არასერიოზული ნაბიჯი კიდევ ერთხელ თუ გადაიდგმება, ეს დააზიანებს არა სანქცირებულს, არამედ სანქციის დამწესებელს, რადგან ხალხი ყველაფერს ხედავს. ჩვენ არ გვინდა, რომ აშშ-ის რეპუტაცია დაზიანდეს და ჩვენი მოწოდებაა ჩვენი პარტნიორების მიმართ, რომ იფიქრონ პარტნიორობაზე და არა კონტრპროდუქტიული ნაბიჯების გადადგმაზე. ეს, პირველ რიგში, სწორედ მათთვის იქნება დამაზიანებელი, ვერავითარ ზიანს ვერ მიაყენებს, ბუნებრივია, ჩვენს პოლიტიკურ გუნდს, კიდევ უფრო მეტად გამყარდება ჩვენი პოლიტიკური გუდის მხარდაჭერა. ამიტომ კიდევ ერთხელ პრაგმატულობისკენ მოვუწოდებ ყველას.
ფორმულა, სალომე ლაბაძე - გკითხავთ ერთსაც, კანონპროექტთან დაკავშირებით თქვენ ამბობთ, რომ ელოდებით სამართლებრივ შენიშვნებს, რომ ვერ ისმენთ და ვერ იღებთ ასე შენიშვნებს ოპონენტებისგან, ვერც საერთაშორისო პარტნიორებისგან, მაგრამ რატომღაც არ ელოდებით შენიშვნების წარმოდგენას ვენეციის კომისიისგან, ხომ არ განიხილავთ, რომ ვენეციის კომისიის შენიშვნებს დაელოდოთ და ამის შემდეგ გადაწყვიტოთ საკითხი იმის შესახებ, დაძლევთ თუ არა პრეზიდენტის ვეტოს. რატომ არ ელოდებით ვენეციის კომისიის დასკვნას?
პრემიერ-მინისტრი - დღეიდან არის ორი კვირა, ვიდრე პრეზიდენტი წარმოადგენს საკუთარ ვეტოს. როგორც მოგეხსენებათ, პროცედურა არის ასეთი - ვეტოს ვადის გასვლის შემდეგ უნდა იყოს წარმოდგენილი პრეზიდენტის კანონპროექტი და მეორე ალტერნატივა არის მიღებული კანონპროექტი, მესამე საკითხი ვერ განიხილება. ამიტომ, თუ ვენეციის კომისიას უნდა რაიმე საკითხის წარმოდგენა, წარმოადგინოს ახლა, ამის შემდეგ ექნება ყველას იმის საშუალება, რომ პრეზიდენტის ვეტოში ავსახოთ ეს საკითხები და მზად ვართ ჯანსაღი მსჯელობისთვის. შესაბამისად, ვენეციის კომისიას აქვს ამის საშუალება, რომ, თუ უნდა, წარმოადგინოს საკუთარი დასკვნები. ჩვენ გვახსოვს შემთხვევები, როდესაც აგზავნიდა ხოლმე ესა თუ ის სუბიექტი ვენეციის კომისიაში კანონპროექტებს და ერთ კვირაშიც კი გამოუგზავნიათ დასკვნა. ამ კანონზე დასკვნის წარმოდგენას არაფერი არ უნდა, არის რამდენიმე გვერდიანი კანონპროექტი და შეუძლიათ რამდენიმე დღეში დაწერონ ეს დასკვნა. წარმოადგინონ, განვიხილავთ.
ფორმულა, სალომე ლაბაძე - პრეზიდენტს აქვს გარკვეული ვადა იმ დრომდე, ვიდრე დაადებს ვეტოს ამ კანონს და ამის შემდეგ თქვენც გაქვთ დრო იმისთვის, რომ მაშინვე არ დაძლიოთ ეს ვეტო, თქვენც ხომ გაქვთ ამის შესაძლებლობა. ხომ არ განიხილავთ, რომ დაელოდებით ვენეციის კომისიის შეფასებას და ამის გათვალისწინებით იფიქრებთ ვეტოს დაძლევის საკითხზე.
პრემიერ-მინისტრი - სხვა რამეზეა საუბარი, 28 მაისის შემდეგ ან უნდა გაიზიარო პრეზიდენტის ვეტო, ან უნდა დაუბრუნდე შენს კანონპროექტს, მესამე საკითხი ვერ განიხილება. ამიტომ არის მნიშვნელოვანი, რომ ვენეციის კომისიამ 28 მაისამდე წარმოადგინოს საკუთარი შენიშვნები, ამის მერე იქნება დაგვიანებული. მათზეა დამოკიდებული, წარმოადგენენ, განვიხილავთ, არ წარმოადგენენ, ვერ განვიხილავთ.
პოსტვ, ნუციკო კოროშინაძე - ბატონო ირაკლი, ჩემი კითხვაც შეეხება ო'ბრაიენთან შეხვედრას. ჩვენ გვქონდა მცდელობა, რომ ეს ორი კითხვა დაგვესვა მისთვის, თუმცა, არ მოგვეცა ამის შესაძლებლობა. გეტყვით, თუ რისი კითხვა გვსურდა. სახელმწიფო დეპარტამენტის პრესსპიკერმა თქვა, რომ „ფარა" ეხება მხოლოდ იმ უცხოურ ძალებს, რომლებიც სხვა ქვეყნის მთავრობებს წარმოადგენენ. თუმცა, ჩვენ ვიცით, რომ „ფარას" რეესტრში მოხვდნენ მაგალითად ქართული ტელეკომპანია „ფორმულა" და მიხეილ სააკაშვილის დედა გიული ალასანია. ისინი დიდი ხანია საქართველოს მთავრობას არ წარმოადგენენ. რატომ გახდა საჭირო ასეთი აშკარად არასწორი ინფორმაციის გავრცელება, ეს იყო ჩვენი ერთი შეკითხვა, ხოლო მეორე, - აქვს თუ არა ქართველ ხალხს უფლება, რომ იცოდეს რაში იხარჯება ან რაში დაიხარჯა ნახსენები 6 მლრდ დოლარი. თქვენ ხომ არ გქონიათ ამ საკითხებზე საუბარი და როგორია მისი პოზიცია?
პრემიერ-მინისტრი - პირველ რიგში, რაც შეეხება, მეთიუ მილერის განცხადებაზეა ხომ საუბარი? მეთიუ მილერმა აღნიშნა, რომ „ფარა" ეხება მხოლოდ ისეთ შემთხვევებს, როდესაც უცხო ქვეყნის მთავრობის ინტერესების წარმოდგენა ხდება აშშ-ში, რაც არ არის სწორი, ასე რბილად ვიტყოდი. გამომდინარე იქიდან, რომ, როგორც თქვენ ახსენეთ, გიული ალასანია, მაგალითად, არის უცხოური ძალა „ფარას" რეესტრის მიხედვით და, მადლობა ღმერთს, გიული ალასანია არ არის საქართველოს ან რომელიმე სხვა ქვეყნის მთავრობა. ასევე ტელეკომპანია „ფორმულაც" არ არის საქართველოს ან რომელიმე სხვა ქვეყნის მთავრობა. ასეთი მარტივი არასწორი ინფორმაცია როცა მოდის სახელმწიფო დეპარტამენტის სპიკერის მხრიდან, ეს ყველაფერი მიანიშნებს, რა თქმა უნდა, იმაზე, რომ რაღაც არ არის წესრიგში. აქაც რეალურად რაზეა საუბარი. იმდენად არ აქვთ არგუმენტები ჩვენს ოპონენტებს, მათ შორის, უცხოელ ოპონენტებს კანონთან დაკავშირებით, რომ მათ უწევთ ხანდახან ცრუ არგუმენტების მოშველიება. ეს იმაზე მიანიშნებს მხოლოდ, რომ არ არსებობს არგუმენტი და ხანდახან უწევთ ასეთი ცრუ ინფორმაციის გავრცელება იმისათვის, რომ რამენაირად მაინც გააკრიტიკონ ეს კანონი. სინამდვილეში გასაკრიტიკებელი არაფერია ამ კანონში, არცერთი ნორმა არ არის სინამდვილეში გასაკრიტიკებელი, ერთადერთ ნორმას ითვალისწინებს ეს კანონი - წელიწადში ერთხელ რომელიღაც არასამთავრობო ორგანიზაციამ უნდა წარადგინოს საკუთარი ფინანსური ანგარიში იუსტიციის სამინისტროში. როგორ შეიძლება აქ რაიმე იყოს გასაკრიტიკებელი. ძალიან მარტივად არის სინამდვილეში საქმე და ამიტომ უწევთ ჩვენს პარტნიორებს ასეთი ცრუ ინფორმაციის გავრცელება.
რაც შეეხება 6 მლრდ-ს, იყო გარკვეული წლები, 2009, 2010, 2011 წლები, როდესაც ეკონომიკას მოხმარდა ფული. მაშინ იყო სააკაშვილის რეჟიმი გადასარჩენი, საკმაოდ ბევრი დაიხარჯა მაშინ ამერიკის სახელმწიფო ბიუჯეტიდან. რაც შეეხება ბოლოდროინდელ დაფინანსებას, სამწუხაროდ, ამ დაფინანსების დიდი ნაწილი ხმარდება ისეთი ტიპის აქტივობებს, რაც უარყოფითად აისახება ჩვენი ეკონომიკის განვითარებაზე, განსაკუთრებით შევეხებოდი ბოლო 3, 4 წლის მოვლენებს. სამწუხაროდ, იყო რევოლუციური პროცესები და გაუმჭვირვალე ფულმა სერიოზული როლი შეასრულა ამ პროცესებში. რომ არა ეს მოვლენები 2020, 2021, 2022, 2023 წლებში, ჩვენი ეკონომიკა, მაგალითად, დღეს 30 მლრდ დოლარის მაგივრად იქნებოდა მინიმუმ 35 მლრდ დოლარი, რაც ნიშნავს იმას, რომ მარტო სახელმწიფო ბიუჯეტში ყოველწლიურად დამატებით შევიდოდა მლრდ დოლარი. წარმოიდგინეთ, რამხელა რესურსის ხელიდან გაშვებაზეა საუბარი. ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია „გამჭვირვალობის შესახებ კანონი". ეს კანონი უზრუნველყოფს იმას, რომ გრძელვადიანი სიმშვიდე დაისადგურებს ამ ქვეყანაში და ეს პირდაპირ აისახება ეკონომიკური ზრდის ტემპებზე. თუ ჩვენ გვექნება ეკონომიკური ზრდის კიდევ უფრო მომატებული ტემპი, ასეთ შემთხვევაში, ყოველწლიურად, დამატებით ჩვენს ბიუჯეტში შემოვა 1 მლრდ, 2 მლრდ დოლარი. ეს არის ჩვენთვის მთავარი ამოცანა, გრძელვადიანი სიმშვიდის უზრუნველყოფა ამ ქვეყანაში, თუმცა, შეიძლება ვიღაცებს, კონკრეტულ სუბიექტებს, ესეც არ აწყობდეთ. რაც უფრო ძლიერია შენი ეკონომიკა, შენი ბიუჯეტი, მით უფრო ნაკლებად შეიძლება იყო დამოკიდებული სხვაზე. ჩვენ გვჭირდება მაქსიმალური დამოუკიდებლობა, ამიტომ ვამბობ, რომ დამოუკიდებლობას ეხება „გამჭვირვალობის შესახებ კანონი". ეს კანონი მოგვცემს ქვეყნის დამშვიდების საშუალებას, ქვეყნის დამშვიდება ნიშნავს უფრო სწრაფ ეკონომიკურ ზრდას, უფრო სწრაფი ეკონომიკური ზრდა ნიშნავს მეტ ფულს ბიუჯეტში და ეს საბოლოო ჯამში ნიშნავს კიდევ უფრო მტკიცე დამოუკიდებლობას ჩვენი ქვეყნისთვის. ეს არის მთავარი ამოცანა და ამიტომ ვიბრძვით ასე აქტიურად, პრინციპულად ჩვენი ქვეყნის დამოუკიდებლობის განმტკიცებისთვის. ეს კანონი უკავშირდება სწორედ ამ ამოცანას, ამ მთავარ მიზანს, კიდევ უფრო მეტად განვამტკიცოთ ჩვენი ეროვნული დამოუკიდებლობა, ჩვენი სახელმწიფოს დამოუკიდებლობა, რაც არის ეკონომიკის განვითარების აუცილებელი პირობა და, შესაბამისად, საქართველოს ევროკავშირში ინტეგრაციის აუცილებელი პირობაც.
პოსტვ, ნუციკო კოროშინაძე- შეხვედრაზე ამ საკითხებზე ესაუბრეთ?
პრემიერ-მინისტრი - ყველა თემაზე მქონდა საუბარი ბატონ ო'ბრაიენთან. იყო ძალიან გულწრფელი, გახსნილი საუბარი ორსაათ-ნახევარი. აბსოლუტურად ყველა წუხილი გავუზიარე მე ბატონ ო'ბრაიენს, რაც გვაქვს იმ პროცესებიდან გამომდინარე, რომლებიც განვითარდა ჩვენს ქვეყანაში, განსაკუთრებით ბოლო 3 წლის განმავლობაში და განსაკუთრებულად შევეხეთ გაუმჭვირვალობის როლს ამ ნეგატიურ პროცესებში, რაც განვითარდა ჩვენს ქვეყანაში რამდენიმე წლის მანძილზე.
მე გამოვთქვი იმედი, რომ თვისებრივად შეიცვლება ეს ყველაფერი მომავალში და ყველაფერი არის არსებითად დამოკიდებული სწორედ ჩვენს პარტნიორებზე, ჩვენზე ნაკლებად. ჩვენ მცირე ქვეყანა ვართ, ჩვენს პარტნიორებზეა არსებითად დამოკიდებული ის, თუ რამდენად გაძლიერდება ურთიერთობები ორ მხარეს შორის, იქნება ეს საქართველო - აშშ თუ საქართველო - ევროკავშირი. მთავარია, ჩვენ მივიღოთ ღირსეული, სამართლიანი დამოკიდებულება ჩვენი პარტნიორების მხრიდან.
ფორმულა, სალომე ლაბაძე - ბატონო ირაკლი, გლობალური ომის პარტიის საკითხზეც თუ ისაუბრეთ ჯიმ ო'ბრაიენთან, რადგან მან თქვა, რომ ეს არის რაღაც კონსპირაციის თეორია. როგორ აუხსენით მას თქვენი პოზიცია იმაზე, რომ აშშ-ს და ევროკავშირს მართავს გლობალური ომის პარტია და ვინ არის ამ გლობალურ ომის პარტიაში?
პრემიერ-მინისტრი - ჩვენ ამ თემაზე გახსნილად ვერ ვსაუბრობთ. თუ თქვენ გიზიარებთ ინფორმაციის დაახლოებით 20%-ს, ბატონ ობრაიენს გავუზიარე ჩვენს ხელთ არსებული ინფორმაციის დაახლოებით 30%. დახურულ შეხვედრაზეც კი, რთულია ამ თემებზე საუბარი, მაგრამ მინიშნებები, რა თქმა უნდა, გვქონდა. დახურულ შეხვედრაზეც კი, რთულია ამ თემაზე საუბარი გამომდინარე იქიდან, რომ საქმე ეხება ძალიან უხერხულ და საკმაოდ სახიფათო საკითხს. სახიფათო ხალხთან გვაქვს საქმე გლობალური ომის პარტიის სახით.
რადიო „თავისუფლება", გელა ბოჩიკაშვილი - აქციებზე სამართალდამცავებს ნიღბებით აქვთ სრულად თითქმის სახე დაფარული და, ალბათ, ძალიან ახლობელი ან ოჯახის წევრი თუ შეძლებს ამოცნობას. რატომ არიან სამართალდამცავები ნიღბებით, ეს არის მათი სურვილი, თუ ეს შინაგან საქმეთა სამინისტრომ გადაწყვიტა? ასევე მაინტერესებს, ერთი სამართალდამცავი თუ არის იდენტიფიცირებული, რომელმაც იძალადა აქციის რომელიმე მონაწილეზე, და შეგიძლიათ თუ არა თქვათ, რომ ის სამართალდამცავები, რომლებიც მონაწილეობდნენ მოქალაქეებზე ძალადობაზე, მუშაობენ თუ არა ისევ აქციების დაშლის ნაწილში?
პრემიერ-მინისტრი - რაც შეეხება ინციდენტებს, გამოძიება არის დაწყებული, მათ შორის, პერსონალური გამოძიება მთელ რიგ საქმეებთან დაკავშირებით. ეს გამოძიება, ბუნებრივია, გრძელდება. რაც შეეხება ჩართულობას, სამართალდამცავები წყვეტენ ამას სტანდარტების მიხედვით, აგრძელებს თუ არა შესაბამისი პირი მონაწილეობას შესაბამის მოქმედებებში. რაც შეეხება ნიღბებს, ნიღბების ტარება სამართალდამცავების მიერ ეს არის საერთაშორისო სტანდარტი. საინტერესო ის არის, რომ ნიღბების არტარება მომიტინგეების მხრიდან არის ასევე ფართოდ გავრცელებული ევროპაში, ამერიკაში. ძალიან ბევრი ქვეყნის კანონმდებლობით მომიტინგეების მიერ ნიღბების ტარება სისხლის სამართლებრივად ისჯება. წესით, სამართალდამცავებს აქვთ ნიღბების ტარების უფლება, საერთაშორისო სტანდარტების მიხედვით, თუმცა, ამის უფლება არ უნდა ჰქონდეთ მომიტინგეებს. თუმცა, აქაც, საქართველოში მოქმედებს ევროპულზე და ამერიკულზე მაღალი სტანდარტი.
პოლიციელები დღესაც უნიღბოდ გამოდიან, მაგრამ, როდესაც გამოდის სპეცრაზმი, აქ არის სტანდარტი. ეს ჩვეულებრივი მოვლენაა და არის ევროპული და ამერიკული სტანდარტი. თავისი მიზეზი და ახსნა აქვს ამ ყველაფერს. ამოცნობადი არ უნდა იყოს სამართალდამცავი ორგანოს წარმომადგენელი უსაფრთხოების მოსაზრებიდან გამომდინარე.